Radničko naselje kvarnerskih brodogradilišta

Dominacijom socijalnih ideja i aktivnim zalaganjima za prava i poziciju radnika u novom društveno-političkom poretku posle Drugog svetskog rata, širom sveta a tako i u novoj socijalističkoj Jugoslaviji, dominiraju težnje da se radnicima – trudbenicima i pregalnicima – osigura stambeni prostor dostojan njihovih zasluga u obnovi i izgradnji države. To je i vreme korenitih promena koje su bile inicirane procesima urbanizacije, demografskim i socijalnim promenama, posebno naglim povećanjem stanovništva koje iz agrarne prelazi u industrijsku privredu. Nakon rata je usledio period intenzivne planske obnove širom zemlje, prvenstveno vitalnih grana industrije, a tada se sprovodi i rekonstrukcija i obnova ratom devastiranih riječkih brodogradilišta. Zlokovićev konkursni rad za Radničko naselje kvarnerskih brodogradilišta u Rijeci, manje poznat projekat iz posleratnog perioda stvaralaštva koji je sada istraživačima dostupan u Legatu Milana Zlokovića pri Muzeju grada Beograda, otkriva jedan kompleksan koncept zasnovan kako na arhitektonskim rešenjima koji doprinose kvalitetu stanovanja, tako i na planskoj urbanističkoj bazi prema kojoj struktura radničkog naselja za oko 8000 stanovnika dobija odlike i fizionomiju grada – prožimanje privatnog i javnog prostora. Lokacija za naselje je obuhvatala prostor od oko 40 hektara na strmom terenu u zaleđu priobalnog dela Brgudi, uz koji je u južnom delu prolazila i železnička trasa, kao glavna saobraćajna arterija. U ortogonalnu generičku matricu koja stepenasto prati nagib terena inkorporiran je sistem komunikacija (mreža ulica i stepeništa), javnih površina i zelenila, između kojih su grupisane stambene zone – rejoni s više tipova stambenih objekata (jednospratne kuće s dvorištem, stambene zgrade i zgrade za samce) i javni – zajednički sadržaji, kao što su višenamenska dvorana, bioskop, škola i vrtić, zadruga, prodavnice, ugostiteljski objekti, ambulanta, uz svu prateću infrastrukturu.